กรุณารอสักครู่

 

บทความแนะนำ

ลีกัล คลินิก แอนด์ เอดดูเคชั่น

กฏหมายแรงงานวินัยสามประการ

19 March 2025
วินัยสามประการ

เมื่อกล่าวถึงคำว่า “วินัย” หลายๆ คนก็จะมีความเข้าใจที่ตรงกันว่าวินัย คือ การปฏิบัติที่อยู่ในกรอบของข้อบังคับและระเบียบแบบแผน เพื่อให้เกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อย หากไม่ปฏิบัติตามก็ย่อมต้องมีบทลงโทษเป็นธรรมดา ดังนั้น เพื่อให้เข้าใจความหมายของวินัยและการลงโทษทางวินัยมากขึ้น และเพื่อประกอบการร่างกฎระเบียบข้อบังคับทางวินัย รวมถึงมาตรการการลงโทษทางวินัยให้ครอบคลุมกับกิจการของนายจ้างมากที่สุด จึงมีความจำเป็นที่จะต้องทราบถึงรายละเอียดความหมาย และการกำหนดวินัยแต่ละประเภท ดังที่จะได้กล่าวต่อไปนี้

เมื่อพิจารณาความตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน “วินัย หมายถึงกฎเกณฑ์, ระเบียบ, หลักเกณฑ์ สำหรับกำกับความประพฤติให้เป็นแบบแผนอันหนึ่งอันเดียวกัน

ดังนั้น เมื่อบริษัทหนึ่งๆ ได้จัดให้มีวินัยเกี่ยวกับการทำงานจึงหมายความถึงระเบียบที่บริษัทกำหนดขึ้นเพื่อให้ลูกจ้างปฏิบัติ และละเว้นการปฏิบัติอย่างหนึ่งอย่างใด และหากฝ่าฝืนลูกจ้างจะได้รับโทษตามที่กำหนดไว้ เช่น การตักเตือน พักงาน และเลิกจ้าง เป็นต้น

โดยปกติแล้ว “วินัย” จะขึ้นอยู่กับสถานะและสถานที่นั้นๆ เช่น เมื่อมีสถานะเป็นนักเรียนของสถานศึกษา ก็ต้องปฏิบัติตามวินัยของสถานศึกษา และเช่นเดียวกัน เมื่ออยู่ในสถานะลูกจ้างก็ต้องปฏิบัติตามวินัยในสถานที่ทำงาน ซึ่งวินัยเกี่ยวกับการทำงานมีลักษณะเป็นการทั่วไป และเป็นการเฉพาะตัวที่แตกต่างกันไปตามสภาพและความจำเป็นทางธุรกิจ โดยการร่างข้อบังคับเกี่ยวกับวินัยและความผิดทางวินัย อาจแบ่งได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้

วินัยทั่วไป คือ เรื่องทั่วไปลูกจ้างที่ต้องปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติ เช่น การเข้าทำงานตรงต่อเวลา ไม่มีพฤติกรรมก้าวร้าว รุนแรง เป็นต้น

วินัยเฉพาะตำแหน่ง คือ วินัยที่กำหนดไว้เป็นกรณีพิเศษสำหรับลูกจ้างซึ่งปฏิบัติหน้าที่ใดหน้าที่หนึ่งโดยเฉพาะ ต่างจากลูกจ้างทั่วไปในตำแหน่งที่ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ เช่น ผู้ควบคุมเครื่องจักรที่ต้องตรวจสอบการทำงานเครื่องจักรเป็นพิเศษ หากมีการหลงลืมอาจผิดวินัยร้ายแรง เป็นต้น

วินัยเฉพาะกิจการ เช่น กิจการวัตถุไวไฟ ที่ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ นายจ้างอาจกำหนดวินัยที่เคร่งครัดเกี่ยวกับพฤติกรรมของลูกจ้างแตกต่างไปจากกิจการอื่น เช่น ห้ามสูบบุหรี่ภายในบริเวณโรงงาน เพื่อไม่ให้เกิดความเสี่ยงจากประกายไฟ ซึ่งหากลูกจ้างผิดวินัยดังกล่าวก็อาจเป็นการผิดวินัยร้ายแรงอันเป็นเหตุให้เลิกจ้างโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย เป็นต้น

จากที่กล่าวมาข้างต้นจะพิจารณาได้ว่า

วินัยเป็นเรื่องที่นายจ้างกำหนดให้ลูกจ้างกระทำการหรืองดเว้นกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งซึ่งเกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงาน หากมีการฝ่าฝืน ลูกจ้างที่ฝ่าฝืนจะได้รับโทษทางวินัยตามที่นายจ้างกำหนดไว้

โดยนายจ้างสามารถกำหนดโทษทางวินัยตามตำแหน่งตามกิจการให้เป็นความผิดทางวินัยร้ายแรงได้อีกด้วย อย่างไรก็ตาม ไม่ได้หมายความว่า นายจ้างจะกำหนดอะไรชี้เป็นชี้ตายได้ทุกอย่าง แต่การกำหนดว่าความผิดใดเป็นความผิดทางวินัยร้ายแรงจนมีโทษถึงขั้นเลิกจ้างโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย จำเป็นจะต้องดูความร้ายแรงของพฤติการณ์และประเภทกิจการดังที่จะได้ยกตัวอย่างต่อไปนี้

โรงงานของนายจ้างผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้ามีส่วนประกอบที่เป็นวัสดุติดไฟง่ายและโรงงานเคยถูกเพลิงไหม้เสียหาย นายจ้างจึงมีประกาศห้ามสูบบุหรี่ในบริเวณโรงงานทุกพื้นที่ ลูกจ้างสูบบุหรี่ในห้องน้ำ ถือว่าเป็นกรณีร้ายแรงเลิกจ้างได้ไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย

(คดีนี้โจทก์ฟ้องว่า จำเลยจ้างโจทก์เป็นลูกจ้างตำแหน่งพนักงานฝ่ายผลิตหน่วยแพ็คสินค้า ต่อมา จำเลยเลิกจ้างโจทก์อ้างเหตุโจทก์สูบบุหรี่ภายในบริเวณห้องน้ำเป็นความผิดร้ายแรง ซึ่งไม่เป็นความจริง ขอบังคับให้จำเลยจ่ายค่าชดเชย สินจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้า ค่าเสียหายจากการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม พร้อมดอกเบี้ยของเงินดังกล่าว

ศาลแรงงานภาค 2 พิพากษายกฟ้อง จำเลยอุทธรณ์ ศาลฎีกาเห็นว่าสถานประกอบกิจการของจำเลยเป็นโรงงานผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้และแผนกที่โจทก์ทำงานอยู่เป็นหน่วยบรรจุผลิตภัณฑ์ลงกล่อง จะมีวัสดุประเภทกล่องกระดาษและพลาสติกที่ใช้มัดกล่องซึ่งติดไฟง่าย โดยหลังจากโรงงานผลิตของจำเลยเกิดเพลิงไหม้เมื่อเดือนมกราคม 2552 จำเลยได้ออกประกาศยกเลิกพื้นที่สูบบุหรี่ในบริเวณโรงงานทั้งหมด และห้ามพนักงานสูบบุหรี่ทุกพื้นที่ภายในโรงงาน ทั้งได้แจ้งพนักงานทุกคนทราบและปฏิบัติอย่างเคร่งครัด การที่จำเลยออกประกาศดังกล่าวก็เนื่องจากโรงงานผลิตของจำเลยเคยเกิดเหตุเพลิงไหม้เมื่อเดือนมกราคม 2552 โรงงานของจำเลยผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้ามีส่วนประกอบที่เป็นวัสดุติดไฟง่าย ทั้งกล่องกระดาษในการบรรจุ ผลิตภัณฑ์ต่างๆ จำนวนมาก มาตรการในการป้องกันและรักษาความปลอดภัยด้านอัคคีภัยในโรงงานดังกล่าวจึงเป็นเรื่องที่เหมาะสมและจำเป็นอย่างยิ่งที่พนักงานทุกคนต้องให้ความร่วมมือถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัดโดยไม่มีข้อยกเว้น การที่โจทก์ยังฝ่าฝืนสูบบุหรี่ในบริเวณโรงงานซึ่งทุกพื้นที่ถูกห้ามสูบบุหรี่ทั้งหมด แม้จะเข้าไปสูบในห้องน้ำก็ตาม ในพฤติการณ์เช่นนี้ย่อมต้องถือว่าเป็นการฝ่าฝืนข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน ระเบียบหรือคำสั่งของจำเลยอันชอบด้วยกฎหมายและเป็นธรรมกรณีที่ร้ายแรงแล้ว และการที่จำเลยเลิกจ้างโจทก์ถือได้ว่ามีเหตุอันสมควรและเพียงพอ มิใช่การเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรมที่ศาลแรงงานภาค 2 พิพากษายกฟ้องชอบแล้ว

🏛️ สนใจติดต่องาน ขอทราบค่าบริการ ⚖️
💬 คดีความ
💬 ที่ปรึกษากฎหมาย
💬 ร่างข้อบังคับและสัญญาทั้ง 💬Thai/Eng
💬 งานบรรยาย
📚 งานฝึกอบรม
💼 in-house training

สอบถามได้ทาง info@legalclinic.co.th ได้เช่นเคยครับ

#ลูกจ้าง #hr #คลินิกกฎหมายแรงงาน #มนุษย์เงินเดือนรู้กฎหมาย #ทนายฝ้าย #กฎหมายแรงงาน #วันหยุด #โอที #ot #ค่าจ้าง #ค่าแรง #ค่าทำงาน
#คดีแรงงาน #ทนายคดีแรงงาน #ทนายด้านแรงงาน #HR #เงินเดือน #ลาออก #เลิกจ้าง #PROFESSIONAL #บริษัท #นายจ้าง #ค่าชดเชย #ที่ปรึกษากฎหมาย #ลูกน้อง #ลูกจ้าง #เจ้านาย #กฎหมายแรงงาน #สัญญาจ้าง
#ONLINETRAINING #ไล่ออก #ระบบระเบียบPDPA #PDPA
#แรงงาน #กฎหมาย #ประกันสังคม
#PARTTIMEJOBS #PARTTIME