กฎหมายกฏหมายแรงงานนายจ้างหักหนี้ค่าใช้จ่ายในการขอใบขออนุญาตทำงาน (work permit) จากเงินเดือนลูกจ้างได้หรือไม่ ?

ในกรณีที่ลูกจ้างไม่ได้มีสัญชาติไทย ส่วนมากเมื่อนายจ้างตกลงว่าจ้างลูกจ้าง นายจ้างจะตกลงออกค่าใช้จ่ายในการขอใบอนุญาตทำงาน ได้แก่ ค่าธรรมเนียมในการยื่นคำขอ ค่าธรรมเนียมใบอนุญาต ค่าประกันสุขภาพแรงงานต่างด้าว ค่าตรวจสุขภาพแรงงานต่างชาติ ให้แก่ลูกจ้างก่อนและมาหักออกจากเงินเดือนของลูกจ้างในภายหลัง

จึงมีกรณีที่ต้องพิจารณาว่า นายจ้างจะนำหนี้ค่าใช้จ่ายดังกว่ามาหักจากค่าจ้างของลูกจ้างได้หรือไม่ ศาลได้วินิจฉัยว่าต้องพิจารณาตามหลักเกณฑ์การหักค่าจ้างตามที่ได้กำหนดไว้ในมาตรา 76 พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541

การที่นายจ้างได้ออกค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับการจัดทำใบอนุญาตให้แก่ลูกจ้าง นอกจากจะเป็นประโยชน์แก่ลูกจ้างที่จะสามารถเข้าทำงานให้แก่นายจ้างได้แล้ว นายจ้างเองก็ได้รับประโยชน์จากการทำงานของลูกจ้างเช่นกัน แต่หนี้ค่าใช้จ่ายเหล่านี้ไม่ใช่ค่าใช้จ่ายที่เป็นการจัดสิ่งที่เอื้ออำนวยให้ลูกจ้างมีชีวิตและสภาพความเป็นอยู่ที่ดีและสะดวกสบายอันจะถือได้ว่าเป็นหนี้ที่เป็นไปเพื่อสวัสดิการที่เป็นประโยชน์แก่ลูกจ้างฝ่ายเดียวได้

ดังนั้น หนี้ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับการจัดทำใบอนุญาตทำงานดังกล่าวจึงไม่เข้าข้อยกเว้นที่นายจ้างจะนำมาหักค่าใช้จ่ายจากเงินเดือนของลูกจ้างตามมาตรา 76 ข้อตกลงในสัญญาที่ยินยอมให้หักค่าจ้างจึงขัดแย้งกับพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 อันเป็นกฎหมายเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย ข้อความในสัญญาไม่มีผลบังคับได้ นายจ้างไม่มีสิทธิหักค่าจ้างของลูกจ้าง

(คำพิพากษาฎีกาที่ 14016/2558)