กฎหมายกฏหมายแรงงานองค์กรที่ไม่แสวงหากำไร ต้องปฏิบัติตามกฎหมายแรงงานหรือไม่ ?

ขอตอบว่า : นายจ้างซึ่งจ้างลูกจ้างทำงานที่มิได้แสวงหากำไรในทางเศรษฐกิจ ก็ต้องปฏิบัติตามกฎหมายแรงงาน เว้นแต่จะมีกฎหมายบัญญัติยกเว้นไว้ ซึ่งวันนี้คลินิกกฎหมายแรงงานได้รวบรวมมาให้แล้วว่าองค์กรไม่แสวงหากำไรต้องปฏิบัติกฎหมายแรงงานฉบับใดบ้าง มาอ่านกันค่ะ

1. ป.พ.พ. บรรพ 3 ลักษณะ 6 จ้างแรงงาน (มาตรา 575-586)

2. พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 บังคับใช้เพียงบางมาตรา โดยตามกฎกระทรวง (พ.ศ. 2541) (3) บัญญัติยกเว้นไว้ว่าไม่ให้นำมาตราต่อไปนี้มาบังคับใช้แก่นายจ้างซึ่งจ้างลูกจ้างทำงานที่มิได้แสวงหากำไรในทางเศรษฐกิจ

-หมวด 1 บททั่วไป มาตรา 12 มาตรา 16 มาตรา 18 และมาตรา 22

– หมวด 2 การใช้แรงงานทั่วไป ตั้งแต่มาตรา 23 ถึงมาตรา 37

– หมวด 3 การใช้แรงงานหญิง ตั้งแต่มาตรา 38 ถึงมาตรา 43 หมวด 4

– การใช้แรงงานเด็ก ตั้งแต่มาตรา 44 ถึงมาตรา 52 หมวด 5 ค่าจ้าง ค่าล่วงเวลา ค่าทำงานในวันหยุด และค่าล่วงเวลาในวันหยุด ตั้งแต่มาตรา 53 ถึงมาตรา 77 เว้นแต่การจ่ายค่าจ้างตามมาตรา 53 มาตรา 54 มาตรา 55 และมาตรา 70

– หมวด 6 คณะกรรมการค่าจ้าง ตั้งแต่มาตรา 78 ถึงมาตรา 91

– หมวด 7 สวัสดิการ ตั้งแต่มาตรา 92 ถึงมาตรา 99

– หมวด 9 การควบคุม ตั้งแต่มาตรา 108 ถึงมาตรา 115

– หมวด 10 การพักงาน ตั้งแต่มาตรา 116 ถึงมาตรา 117

– หมวด 11 ค่าชดเชย ตั้งแต่มาตรา 118 ถึงมาตรา 122

– และหมวด 13 กองทุนสงเคราะห์ลูกจ้าง ตั้งแต่มาตรา 126 ถึงมาตรา 138

3. การเลิกจ้างโดยไม่เป็นธรรม พ.ร.บ.จัดตั้งศาลแรงงานฯ ม.49

4. พ.ร.บ.แรงงานสัมพันธ์ ฯ

ข้อสังเกต​* กิจการที่จัดตั้งขึ้นโดยมิได้มีวัตถุประสงค์ในการแสวงหาผลกำไร เช่น งานองค์กรพัฒนาเอกชน (NGOs) งานมูลนิธิต่างๆ ยกเว้นไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยตามมาตรา 118 ถึงมาตรา 122 พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน พ.ศ.2541 แต่ไม่ได้ยกเว้นเรื่องค่าเสียหายจากการเลิกจ้างไม่เป็นธรรมตาม พ.ร.บ.จัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน พ.ศ.2522 มาตรา 49 รวมถึงในองค์การมหาชนที่มิได้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสวงหากำไรเป็นหลักด้วยเช่นเดียวกัน (ฎ.14399/2553)

** องค์การเอกชนที่ไม่แสวงหากำไร หมายถึง องค์การ มูลนิธิสมาคม สหภาพ และพรรคการเมือง ซึ่งจัดตั้งขึ้นเพื่อคำเนินงานที่มีลักษณะหน้าที่หรือกิจกรรมเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม มิใช่เฉพาะกลุ่ม เป็นองค์การที่ปกครองตนเอง โดยมีคณะกรรมการเป็นผู้กำหนดนโยบายและตัดสินใจ ในเรื่องต่าง ๆ ไม่แสวงหากำไรและไม่แบ่งปันผลประโยชน์ให้แก่สมาชิกได้แก่ **