คดีอาญา คือ คดีที่เกี่ยวกับความผิดและมีโทษซึ่งกำหนดไว้ในประมวลกฎหมายอาญาและกฎหมายอื่นๆที่มีโทษทางอาญา โดยมี 2 ประเภทได้แก่ คดีอาญาที่ยอมความไม่ได้หรือคดีอาญาแผ่นดินและ คดีอาญาที่ยอมความได้หรือคดีอาญาความผิดต่อส่วนตัว ซึ่งโทษทางอาญามีอยู่ 5 ประการคือ ประหารชีวิต จำคุก กักขัง ปรับ และริบทรัพย์สิน ข้อหาหรือฐานความผิดในคดีอาญา เช่น ความผิดเกี่ยวกับชีวิต ร่างกาย ชื่อเสียง เสรีภาพ ความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ ความผิดกับเช็ค ความเกี่ยวกับ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ ข้อหาความที่มีความผิดและมีโทษทางอาญต่าง ๆ